
به گزارش «راهبرد معاصر»؛ اتفاق باورنکردنی رخ داده و ایالات متحده به دشمن اروپا تبدیل شده است. خیانت آشکار و عمیقی که در ذات راهبرد امنیت ملی دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا نهفته، برای پایان دادن به هرگونه انکار یا تردید در پایتختهای اروپایی کافی است.
رئیس کمیسیون اروپا دو برگ برنده در دست دارد که میتواند حباب هوش مصنوعی را بترکاند
در بحبوحه این فاجعه، فرصتی برای شفافسازی وجود دارد. اروپا یا خواهد جنگید یا نابود خواهد شد. خبر خوب اینکه اروپا کارتهایی در دست دارد. شرطبندی ایالات متحده روی هوش مصنوعی چنان گسترده شده که معیشت حامیان ترامپ اکنون به بقای این حباب اقتصادی شکننده گره خورده است. سرمایهگذاری در هوش مصنوعی اکنون با هزینههای مصرفکننده به عنوان محرک اصلی رشد اقتصادی آمریکا رقابت میکند. این بخش تقریباً ۹۲ درصد رشد تولید ناخالص داخلی را در نیمه نخست سال جاری تشکیل داده است. بدون آن، تولید ناخالص داخلی ایالات متحده تنها ۰.۱ درصد رشد میکرد. با وجود اظهارات ترامپ، موقعیت اقتصادی وی همچنان متزلزل است.
ائتلاف سیاسی ترامپ نیز شکننده است. ژوئیه و دوباره در ماه جاری ترامپ نتوانست جمهوریخواهان سنا را مجبور به تصویب لایحه خود برای توقف استفاده از هوش مصنوعی کند، لایحهای که مانع از تدوین قوانین خاص ایالتها در این زمینه میشد. شاخه استیو بنن از جنبش «آمریکا را دوباره بزرگ کنیم» (MAGA) نگران است هوش مصنوعی به طور گسترده کارگران را جایگزین کند و از آنچه کودکان در سکوهای دیجیتال در معرض آن قرار میگیرند، وحشت دارد. رأیدهندگان MAGA به ویژه نسبت به نفوذ سیاسی شرکتهای بزرگ فناوری بیاعتماد هستند. فناوری برای ترامپ موضوع حساسی است.
اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا دو برگ برنده در دست دارد که میتواند حباب هوش مصنوعی را بترکاند. اگر وی این کار را انجام دهد، ریاست جمهوری ترامپ وارد بحران واقعی خواهد شد.
نخست، شرکت هلندی ASML انحصار جهانی دستگاههای حکاکی ریزتراشه را در اختیار دارد که از نور برای حکاکی الگوها روی سیلیکون استفاده میکنند. این دستگاهها برای انویدیا، غول تراشه هوش مصنوعی که اکنون ارزشمندترین شرکت جهان است، ضروری هستند. ASML یکی از ارزشمندترین شرکتهای اروپاست و بانکهای اروپایی و شرکتهای سهام خصوصی سرمایهگذاریهای زیادی در هوش مصنوعی انجام میدهند. مسدود کردن این دستگاهها برای اروپا دشوار، برای اقتصاد هلند بسیار دردناک و برای ترامپ بسیار مخربتر خواهد بود.
اگر کنترلکنندگان صادراتی اروپا، صادرات به ایالات متحده و تایوان، جایی که انویدیا پیشرفتهترین تراشههای خود را تولید میکند، کند یا متوقف کند، سرمایهگذاری سرسامآور ایالات متحده در هوش مصنوعی و مراکز دادهای که به آنها متکی است، با مانع بزرگی روبرو خواهد شد. با این مکانیسم، اروپا قدرت تعیین رشد یا انقباض اقتصاد ایالات متحده و میزان آن را دارد.
دوم، اجرای قوانین حفاظت از دادهها که برای اروپا بسیار آسانتر و اتحادیه اروپا مدتهاست آن را در برابر شرکتهای بزرگ فناوری آمریکایی نادیده می گیرد. اسناد محرمانه این شرکت که در دادخواستی در ایالات متحده منتشر شده است، نشان میدهد شرکتهایی مانند گوگل چقدر در برابر مقررات اولیه حفاظت از دادهها آسیبپذیر هستند. در همین حال، متا به دادگاه ایالات متحده اطلاع نداده است سامانه های داخلی اش چگونه دادههای کاربران را مدیریت میکنند، چه کسی و برای چه هدفی به آنها دسترسی دارد.
استفاده آشفته از دادهها به شرکتهای بزرگ فناوری اجازه میدهد مدلهای هوش مصنوعی خود را بر روی حجم عظیمی از دادههای کاربران آموزش دهند که در اروپا غیرقانونی است، جایی که قانون، شرکتها را ملزم به کنترل دقیق نحوه استفاده از دادههای شخصی و شفافیت در زمینه استفاده از آنها میکند. تنها کاری که بروکسل باید انجام دهد، افزایش نظارت بر ایرلند است که مدتها در اجرای قوانین حفاظت از دادهها سهلانگار بود.
اگر اتحادیه اروپا به اندازه کافی جسور بود که این فشار را اعمال کند، شرکتهای فناوری آمریکایی مجبور میشدند فناوریهای خود را از ابتدا بازسازی تا بتوانند دادهها را به درستی مدیریت کنند. آنها همچنین باید به سرمایهگذاران اطلاع میدادند ابزارهای هوش مصنوعی آنها تا زمانی که مقررات را رعایت نکنند، از بازار ارزشمند اروپا محروم خواهند شد. بعید است حباب هوش مصنوعی در برابر این ضربه مضاعف مقاومت کند.
رأیدهندگان MAGA به از دست دادن آزادیها و حقوق اساسی خود رأی ندادند و ترامپ که به دلیل روابط نزدیکش با بخش فناوری منفور، به طور فزایندهای اقتدارگرا میشود و قادر به دستیابی به ثبات اقتصادی نیست، احتمالاً در انتخابات میاندورهای ۲۰۲۶ میزان محبوبیت بسیار پایینی خواهد داشت.
اگر اتحادیه اروپا به اندازه کافی جسور بود که این فشار را اعمال کند، شرکتهای فناوری آمریکایی مجبور میشدند فناوریهای خود را از ابتدا بازسازی تا بتوانند دادهها را به درستی مدیریت کنند
موازنه خطر اکنون رهبران اروپایی را مجبور به تضعیف ترامپ میکند. یک سال اطاعت کامل از وی به آنها آموخته است چنین رفتاری فقط مطیع کردن شان را برای وی آسانتر میکند. دلایل احتیاط در حال محو شدن است. واکنش شدید رهبران MAGA به جریمه نسبتاً ناچیز ۱۲۰ میلیون یورویی که به تازگی به وسیله کمیسیون اروپا برای اوکراین اعمال شده است، نشان میدهد عقبنشینی آنها را راضی نخواهد کرد و «طرح ۲۸ مادهای» ترامپ در زمینه اوکراین، هرگونه توهمی را مبنی بر اینکه امتیازات اروپایی، بازگشت ایالات متحده به تعهدات نظامی خود را تضمین میکند، از بین برده است.
با توجه به اینکه دموکراسی اروپا آشکارا در معرض تهدید قرار دارد، این کشور باید از هند، برزیل و چین در ایستادگی برابر ترامپ پیروی کند. لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا، رئیس جمهور برزیل نمونه بارزی در این زمینه است. وی در مواجهه با ارعاب بیسابقه ترامپ، وقار و عزم راسخ خود را نشان داد و ماه سپتامبر در نامهای سرگشاده به همتای آمریکایی اش اعلام کرد، دموکراسی و حاکمیت کشورش قابل مذاکره نیست، با تعرفههای مشابه به مقابله با تعرفههای ترامپ پرداخت و قانون جدیدی تصویب کرد که سکوهای دیجیتال را ملزم به محافظت از کودکان در برزیل در برابر آزار جنسی و سایر آسیبهای آنلاین میکند.
وی سپس در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، درست قبل از شروع سخنرانی ترامپ حمله تندی به وی کرد. در نتیجه خودداری داسیلوا از مرعوب شدن، ترامپ بلافاصله لحنش را ملایمتر کرد. اکنون انتظار میرود پس از مذاکرات بین دو طرف، کاهش تعرفهها انجام شود.
ترامپ اوایل دسامبر اعلام کرده بود معتقد است رهبران اروپایی ضعیف هستند. وی فکر نمیکرد آنها از آزادیها و دموکراسی که اروپاییها برای آن جنگیدهاند، در مقابلش دفاع کنند. تاکنون، واکنش رهبران اروپایی حقانیت وی را ثابت کرده است.
اما چیزی که ترامپ هنوز نمیفهمد، اینکه فون در لاین سکان اقتصاد و ریاست جمهوری آمریکا را در دست دارد و باید شجاعت شکستن هرگونه هنجار رفتاری قبلی را داشته باشد. به عبارت دیگر، اگر وی ضربه نهایی را به ترامپ وارد کند، اروپا در این هماورد پیروز خواهد شد.